445-‘Lütfen şu dikey yapılaşmaya müsaade etmeyelim’* Evrensel- Özcan Yaman-11 ocak 2019

Foto-kolaj: Özcan Yaman

‘Lütfen şu dikey yapılaşmaya 

müsaade etmeyelim’*

 

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, 11.11.2017 tarihinde Kültürel Mirası İhya programında konuşmuştu. Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın konuşmasından satır başları şöyleydi:

- Tarihimize sahip çıkacağız. Tarihimizle güçleneceğiz. Geleceğimizi bu eserlerin üzerinde inşa edeceğiz.

- Fatih’te selatin camilerin ara bölgelerindeki yüzlerce mescidi, o malum, tarihi inkar edenler yıktılar. Onlar yıktı biz ise inşa ediyoruz, ihya ediyoruz.

- Şehirlerimiz gecekonduların, zevksiz yapıların istilasına uğradı.

- Valilerimiz, belediye başkanlarımızdan rica ediyorum; lütfen şu dikey yapılaşmaya illerimizde, ilçelerimizde müsaade etmeyelim. Bu konuda, bizim mimari anlayışımızda yatay mimari esastır, biz buna odaklanmalıyız. Fevkalade şartların dışında buna odaklanmamız halinde şehirlerimizin çok daha güzel olduğunu, çok daha farklı olduğunu göreceksiniz. Şehirlerimizin çirkin binalarla kirletilmesine daha fazla tahammül edemeyiz. Köylerimizi, yaylalarımızı çirkin yapıların istilasına izin vermemeliyiz.

- Restorasyon deyince aklımıza içimizi acıtan nice görüntü de geliyor. Ülkemizde tüm gayretlerimize rağmen hâlâ önüne geçemediğimiz şekilde tarih ve kültür cellatları kol geziyor...

Evet yukarıdaki açıklamaları Mimarlar Odası değil, Cumhurbaşkanı/Başkan/AKP Genel Başkanı Recep Tayyip Erdoğan yapmıştı. Seçimlere aylar kala hatırlatayım istedim.

Gördüğünüz gibi  fotoğrafla çok güzel yalan söyleniyor, bakış açısına göre algı yaratılıyor,  bu vesileyle “Fotoğraf ve gerçeklik” ya da fotoğrafla nasıl yalan söylenir görelim dedim. Osmanbey’den ne zaman Mecidiyeköy’e gitsem aklıma hep bu sözler ve bu görüntüler takılıyordu. 17 yılda kentlerin çehresi çok değişti. Binalar dikeyleşti. Yatay bina yapacak alan kalmadı. Taksim Meydanı beton alan ve saksıda ağaç şov meydanı oldu. Yazın sıcaktan yürümek zorlaşırken, kışın rüzgar ve soğuktan tir tir titreten bir modern anlayışın ürünü olarak duruyor. Hadi Cumhuriyet dönemi yapılanları yok sayıyoruz da Osmanlıdan kalanların silüet ve peyzajları ne durumda? Süleymaniye Camiinin minareleri 16.9 kulelere el sallıyor. Haliç’teki metro köprü Süleymaniye Camii’ne el sallıyor. Ataşehir’e yapılan  Mihrimah Sultan Camii taklidi yanındaki dev gökdelenler tarafından eziliyor. Peki bunları yapanlar kimlerdi? Neyse fazla uzatmayayım. Sizler fotoğrafları inceleyin ve söyleyin hangisi gerçek;  Caminin arkasında duvar gibi duran cam bina mı? Yoksa minaresi cam binayı geçen cami mi?

Şişli Camii için not:

“Erken Cumhuriyet Döneminde Bir Osmanlı Yapısı: Şişli Camii” Cumhuriyet İstanbul’unun ilk anıtsal dini yapısı” İstanbul’un Şişli ilçesinde, Halaskargazi Caddesi ile Abide-i Hürriyet Caddesi arasındaki adacıkta yer alıyor. Vasfi Egeli tarafından tasarlanan yapının inşasına Haziran 1945’te başlandı. 1949’da tamamlanan cami aynı yıl hizmete girdi.

(*) Cumhurbaşkanı / Başkan/AKP Genel Başkanı Erdoğan)